Nakon duže pauze predstavljamo vam drugi regionalni sempler sa nekim od odabranih ovogodišnjih izdanja u sferi eksperimentalnije klupske muzike, IDM-a i elektronike sa širokom lepezom stilova i uticaja, kao i par izdanja koja su pronašla kreativni uzlet na marginima savremene elektroakustičke muzike. Tekstove su pisali stalni saradnici Marko Milićević i Predrag Karanjac.
Share & Enjoy!
Redakcija Popscotcha
POST-CLUB & TECHNO
Stevie Whisper – Public Homage Ltd (feat. Andria) (Stevie Whisper’s Donkey Milk/ YES002)
Plesna muzika sa punk stavom u pre-tehno eri? Opskurni mutantni fank koji se vrti dok Lana Milford izvodi njen kontorcionistički džez egzotika ples? Radikalno kasetno eksperimentisanje staro(modno)g indastrijala? Izgleda da Donkey Milk, baš kao i magareće mleko&sir, deli sudbinu deficitarne namirnice koja jedino može da zablista iskričavim i subverzivnim sjajem u moru isto-sklepanih proizvoda za brže-bolje konzumiranje i instantni recept za influenserizam u underground klupskoj zajednici. Drugo vinilno izdanje klupske večeri i lejbla YES, koje potpisuje producent, DJ i grafički dizajner Stefan Unković zlatni je surfer na talasu revitalizacije post-punka u (uslovno rečeno) tehno sferi, i na svojih šest sjajnih EP komada opsesivno-kompulzivno više vodi računa o sadržaju muzike nego o nekom drugom dizajnu. Povremeno kanališući duh plesnije strane njujorškog no wave-a, ekscese elektronskih post-punk pionira poput This Heat i Dome, imajući u vidu zaostavštinu Public Image Ltd i stilske zaokrete Pop Group, Unković se na ovom izdanju ujedinjuje sa par kolega i dežurnih scenskih “kopača” kako bi proizveo vrlo intimno i jedinstveno zvučeće izdanje i u regionalnim okvirima. Andria, koji deli njegovu pasiju za slabo istražene kutke 80ih pridružuje mu se na Lost i Public Homage Ltd, trakama nakrcanim semplovima i halucinantnim omažima subkulturi koja je pod istraživačkom lupom, dok je na još jednoj opakoj klupskoj dekonstrukciji “White Button” prstiće uposlio i famozni “Brojčani”. Lavender podseća na post-punk remiks giallo soundtracka sa Mystee-jem u ulozi ko-zvezde dok je saradnja sa Wilson-om “Cloughie” možda i “najkovencionalniji” komad – kao da nam se na njoj sablasno obraća duh Endrjua Eldriča, dok u snu koji sanja kao Ebenezer Skrudž, transportovan u vremenskoj mašini u budućnost, sluša instrumentalnu pratnju koju za njegov bivši bend sada rade Boy Harsher. Za ne-propustiti.
Marko Milićević
Warrego Valles – Coupdotexe (Save as/ Kamizdat)
Tokom tri godine postojanja dosta se toga promenilo u zvuku Warrego Valles, ali je jedna stavka ostala čista kao suzica : Nina Hudej i Nina Kodrič ni u jednom trenutku nisu prestale da eksperimentišu sa mogućnostima razvoja (a i razbijanja obrazaca) klupskog zvuka kakav je danas, iz perspektive novijih (ne)trendova i mikro / marginalnih internet zajednica koje su hrabro gurale svoju autsajdersku agendu. “Save as” je nabusitiji i plesniji od svog prethodnika “Botox”, čiju izvesnu dozu kliničkijih rezova i sterilne preciznosti ispunjava sa više gruva i zamenjuje sa nešto sirovijim i prljavijim underground zvukom. Ako je Botox bio konceptualna i meditativnija avantura koja se više kretala u okvirima dekonstrukcija electro-a, ciljna grupa “Save as” je britanski garage u svim post-oblicima, sa dodatkom footworka i opskurnijeg trapa. A kada jednu od traka remiksuje neko čiji je umetnički pseiudonim Tetsuo jasno je koliko je cyberpunk anarho-semplodelije opet razuđeno na estetskim poljima u kojima se kreće ova albumska avantura. Teško je odlučiti koja traka zvuči svežije – možda je to vokalna Coupdotexe, ili fantastična tripozna trap odiseja Mansplainer Rehab, ili 50%Discount, poput zvuka Drexciya na metamfetaminima. Nisam siguran da mogu da izdvojim još jedan projekat sa ovih prostora koji u kontinuitetu uspeva da izbaci toliko kvalitetnog i svežeg materijala – Warrego Valles su pomalo sa Marsa, a pomalo sa Halejeve komete koja se jednom u nikad pojavi i (neopaženo) ostavi seizmičke potrese na okoštalom tkivu regionalne klupske kulture kakva je danas.
Marko Milićević
Meissa Ionis – RAWNESS (Datamoshpit)
Meissa Ionis je manje poznati projekat makedonskog gitariste i kompozitora ambijentalne muzike Martina Georgievskog (Post Global Trio, Amplidyne Effect), a njegova kreativna avantura Datamoshpit (najveći cyberpunk naziv od albuma u poslednje vreme) nosi titulu jednog od najintrigantnijih tehno izdanja godine. Otvarajuća “Nefarious” počinje kao neka dubby traka sa Gas izdanja iz sredine na 90ih, na koji se nižu prvo detalji digitalnih grešaka a zatim se na njih nadovezuju lepršavi, kaskadni balearski ritmovi i harmonije. Naredna “Rawness” sirovije produbljuje uzbudljivi razdor između buke i distorziranih linija, ritma i snolikih harmonija i stvara atmosferu punoće i dramaturške velelepnosti nalik toplijim sazvučjima Seefeel. “Excommunication” zvuči kao vaporwave verzija retro tehno trake prekopirane kroz optički štampač sa nanosima i pečatima novih tekstura. “How to Cake” je najeksperimentalniji momenat na albumu, koji se doslovno odmotava kao odiseja u paralelnoj dimenziji koju ispunjavaju vokalni semplovi sa test-dummy-filmova ili opskurnih priručnika, IDM bitovi i duplo eksponirani psihodelični vrtlog analogno-digitalnog otpada, u kome se skupilo videodromsko đavolisanje demona iz katodne cevi i opsesivno-kompulzivno premotavanje VHSa na kome su preko Vudstoka dosnimavane opskurne TV rejv emisije, sa više improvizovanih šavova nego što li bi na ovakvom izdanju očekivali.
Marko Milićević
Phill & Dansmore – Post-Spectrum (Iterspectrum)
Sa prvencem “Iterspectrum” srpski tehno duo Phill & Dansmore uplovljava u vode superiorno atmosferičnog tehna kakav još nije realizovan u dugosvirajućem obliku na našim prostorima. Epski intonirana melodramatičnost otvarajuće “Revival” zvuči kao jedna od arkanskih misterija Dead Can Dance razotkrivena u mraku klupske katedrale, a atmosfera orkanskih visova onostranih ambijenata i voznesenijskih sintisajzerskih harmonija nastavlja se na “Die Erzruckstande”. Još jedan hajlajt je minuciozno i dramaturški razrađena evokacija (da, ključna reč kod ovog dua je mimetičnost i mentalne slike) prostora u kojima se čestice sanjivog acida sudaraju sa nanosima plime i oseke skoro-brejkbitova (Dark Mirage). Najsvečaniji momenat je ostavljen za kraj – na kamernijoj “Post-Spectrum” kao da slušamo oplakivanje žičanog orkestra u soundtracku još jednog world-weary filmskog ostvarenja, takođe magično transponovanog u klupsko okruženje, dok je najbrža asocijacija na traku kralj gotičkog tehna Inigo Kennedy i njegova himna “Plaintive”. Idejno, produkciono, i (retko u ovim vodama i) osećajno – Iterspectrum sa svojim atributima predstavlja jednu od najvećih klupskih poslastica i iznenađenja godine.
Marko Milićević
IDM & ELECTRONICA
Shekuza – Parallax Division (De Sica, Kamizdat)
De Sica je, ako smem da upotrebim tu reč – čudo. Kreće album, i već sa prvim taktovima je jasno da smo ušli u nekakve sumanute kombinacije kakve samo modularna sinteza može da proizvede, ako sa sobom na avionu ima pilota koji navigira tako da se neretko i u digitalnoj kabini ostaje bez daha. Istini za reč, nisam bio preterano upoznat sa prethodnim zvučnim avanturama Mihe Šajine (Moveknowledgement, Ewok) pa sam relativno nespremno uleteo u još jedno oštričavo Kamizdatovo izdanje, a potom ga i do besvesti vrteo, diveći se ovim zadivljujućim minimalističko-repetativnim zvučnim arhitekturama. Parallax Division nam otvara ekspanzivno srce i dušu ovog izdanja, kompoziciju koja spaja cirkularnu post-motorik, post-kraut fiksaciju nemačkih elektronskih sastava kao što su Kreidler i Tarwater sa vrlo preciznom slagalicom ritmova i tekstura dovoljno punom iznenađenja za diseminaciju na još par slušanja. “Nebulae Tree” je dekonstrukcija atmosferičnog hausa, sa prizvucima Detroita i aromatičnim modularnim brljanjima koje konstituišu najsenzualniji plesni opit izdanja. “Gnarlof” je bliža IDMu i zvuči kao neka opskurna Mouse on Mars traka iz noćnog programa Viva Zwei sa polovine 90ih. “Martenot slip” isijava kao modularna dekonstrukcija duba kakvu još nisam sasvim čuo u ovom obliku (iako pretendenata na slična sazvučja i u Sloveniji ima – Zergon ili Jaka Berger su povremeno tu negde, ali sa nešto drugačijim rezultatima). Eksperimentalni tehno opiti, poput naslovne trake možda su i najmanje efektni ili zadovoljavajući u kreativnom domenu, ali kada na to natpostavimo prvu polovinu izdanja koja niže jedan za drugim hitom i neverovatno iskonstruisanim zvucima, jasno je da se Shekuza ove godine može spelovati kao P-O-B-E-D-A.
Marko Milićević
Warlord Chipmonk – Pot_3 (Nicotiana Tabakum, ZARŠ)
Šta li je to sa slovenačkom eksperimentalnom elektronskom scenom koja je ove godine u takvom suludom kreativnom naboju? Posle Warrego Valles, Shekuze i Zergona, još jedan album se našao na mom spisku a must sastojaka za veče ispunjeno žurkom na st(r)anici Bandcampa. Nicotiana Tabakum je, od svih spomenutih, najviše heavy izdanje na listi. Heavy u smislu da je idejno, estetski i arhitekturalno skovano u kuhinji koja možda po difoltu i nije toliko povezana sa elektronskom muzikom, ali je ona iskorišćena kao dobar provodnik za sijaset atmosferskih pristupa koji se registruju u frekvencijskom opsegu koij proizvodi Gašper Letonja na svom prvom izdanju za slovenački ZARŠ. Nicotiana… na prvo slušanje nema toliko toga zajedničkog sa izdavačkom kućom Warp i njenim cerebralnim dekonstrukcijama elektronskih ritmova ; all_a_02 donekle pobuđuje sladostrasti Autechre i Venetian Snares, dok no_key skromniji dar za kompleksne strukture zamenjuje proganjajućom melodijom i odzvanjajućim ritmovima koji će probuditi neke familijarne asocijacije. Pot_3 je najepskija bravura i definitivni hajlajt izdanja, u svojoj fuziji horske dramatičnosti, transolike melodičnosti i artiljerijskog bita, koja zvuči kao nešto što bi zasigurno opčinilo Luku Prinčiča, dok je više rokajuća fuzija buke i post_kraut, Trans AM-aste elektronike najbolje ovaploćena u zatvarajućoj a_vocal. Intrigantni prvenac kompozitora od kojeg se svakako još mnogo toga očekuje u budućnosti!
Marko Milićević
wb41 – Libertango41 (Hubblament)
Hubllament je zvuk posednutog, digitalno masterovanog vaporwave džuboksa prošlosti (samo delimično) iznetog na ovaj svet od strane veštačke inteligencije, a magično transformisanog i remiksovanog u nove kompozicije u laboratoriji semplova subotičkog elektronskog čarobnjaka Attile Abrahama. Ova škrinja nostalgičnih zvučnih razglednica, prvobitno predstavljena kao audio-vizuelni eksperiment na temu Hauntologije, istovremeno sa sobom nosi i mnogo asocijacija i pitanja (neka će verovatno ostati bez (pravovremenog) odgovora. Zašto kompjuter HAL 9000 na kraju filma 2001: Svemirska Odiseja peva pesmu Daisy i u kakvoj je to vezi sa muzikom Boards of Canada. Šta bi se desilo kada bi vanzemaljci posle posete planeti Zemlji odlučili da sa sobom ponesu samo melanholičnu klavirsku muziku Erika Satija, jedan vokmen i jednu ritam mašinu. Da li je “Amened” drum and bass soundtrack koji stiže iz nesnimljene epizode Zone sumraka? Kako “Libertango” Grace Jones zvuči kao instrumentalna pratnja Commodore igri sa laserskim pucnjevima ili vokmenovska zvučna pratnja za grupu klinaca koji bezbrižno tumaraju predgrađem sa maskama šimpanzi na licu. Da li, kada usporimo stvari i pustimo ritam sekciju iz Vitamin C od Can dobijemo zvučnu podlogu za edukativni film o sigurnosti pri voženju bicikla. Neslućeni prostori mašte, zvučne rekontekstualizacije a i dobre doze milozvučnih elektronskih oaza prisutne su na jednom od tri izdanja wb41 za 2019, te savetujem da pohitate i poslušate redom sve u kontinuitetu za širu sliku i pun ugođaj. Dvojnici sreću original, vaporwave sreće hauntologiju – pa ovo zaista nema nigde !
Marko Milićević
Tearpalm – Beograd (To the Happy Few, Vol.1 / 93.93)
Atmosfera psihodeličnog džuboksa i sviranja privatne kolekcije albuma sa izdanja wb41 nastavlja se i na trećem albumu Tearpalm, iza kojeg stoje kameleonski muzičar i istoričar umetnosti Marko Dabetić i njegov dugogodišnji saradnik, klavijaturista Dimitrije Cvetković (Plavo Tkivo). Dabetić je jedan od pionira postmodernističke slagalice kolažne muzike na ovim prostorima, koja se u njegovoj muzici očitava kao ćudljivi nostalgični oblak kaleidoskopa pažljivo odabranih reči, semplova i odsviranih i aranžiranih instrumenata koji su potom, intimno i dnevnički rearanžirani u bujici koju nose infernalne teksture post-industriala i elektronskih bitova. Svaka od kompozicija gargantuanski luta u neslućenim lavirintima Dabetićeve psihe, pa tako “Beograd” meša kultni jugoslovenski hit “Pod sjajem zvezda” sa slajd gitarom sa prizvukom psihodeličnog bluz-roka, da bi polako odteturao u nekakav Payda Komma-ovski trip hop momenat sa elegantnim sklizavanjem u nadrogiranu semplovanu solažu. Pored još jedne verzije dobro znanog live hita Karma Sleuth, Dabetić se osvrće na još jednu od svojih zvučnih fiksacija u (n i g h t M a re) – novi tejk na Bodlerovu poeziju, u duši desert-rock, a na papiru glitch-hop. Wake up ‘n’ Smell the Coffin polazi od potmulijih i sitnih elektronskih zvukova da bi se organskiji razvila u uspavanku suptilnog ranog post-rocka sa ehoima snolikosti, nalik zvuku Durutti Column. Ostatak albuma je još eksperimentalnijeg karaktera – “For Sandra” se razvija kao krautovsko-kosmische putovanje koje polako izviruje iz mirne špilje ambijentalno-elektronske meditativnosti, dok su “Crna Ogledala” Tearpalm u svom najviše saundtrekovskom i najneurotičnijem prebiranju po žicama i intoniranju psihodelične muzike iz 60-ih, zaokružujući ovu 55-minutnu celinu sa neverovatnim spektrom zvukovlja kakav je samo duo sposoban da proizvede i izmiksuje.
Marko Milićević
EXPERIMENTAL
JMZM – Immortal Trout (Immortal Trout)
Riječki projekat JMZM, iza kojeg stoje Josip Maršić i Zoran Medved, nam je, tokom svog višegodišnjeg postojanja, iznedrio sijaset online izdanja, a prvo ovogodišnje izašlo je u februaru pod nazivom “Immortal Trout”. Kao što smo i očekivali, ono nas vodi u svet minimalističke jeze prožete zvucima gitare, klavira, sintisajzera ali i raznih drugih instrumenata koji dolaze pod ruku ovog dvojca ali i njihovih gostiju. Kontrabas i vibrafon daju formu najtromijeg džeza koji vam može pasti na pamet a neoklasični dronovi se izvijaju pod gudalom žica violončela. Pesma po kojoj je album dobio naziv odmotava se kao petnaestominutni upad u mračni ekspresionistički teatar, toliko trom da u nekim delovima zvižduk vetra dobija dominaciju nad žicama gitare i klavira. Ova kompozicija zagrobne i potmule atmosfere okreće se kao vetrenjača nad niskim i repetativnim tonovima glasa i recitala Adama Semijalca (Bebè Na Volè) koji i ranije imao ovakve izlete u vokalni eksperiment u okviru saradnje sa dvojcem. Njegove nemušte mantre povremeno prizivaju neljudske krike sa albuma Keiji Haino-a, kada bi zamenili zen nihilizam u dramaturgiji njegovih zvučnih teatralnosti sa egzorcizmom odrastanja u katoličkoj zemlji, a celoj kompoziciji daju turobni tempo i oplakujuću notu. JMZM sa ovim albumom potvrđuju svoju autentični izraz i usamljenu poziciju na našoj regionalnoj sceni kojoj, slobodno recimo, ponestaje ovakvih izleta u hrabriji elektroakustički zvuk.
Predrag Karanjac
Ž – Heavy Thoughts (Noise SPA Music)
Nije slučajnost da je youtube video za “Heavy Thoughts” isečak iz ekspresionističkog horora “Eraserhead” – “teške misli”, podzemna strujanja i podsvesni tuneli zvučnog umetnika i gurua slovenačke eksperimentalne scene Žige Jenka (Ž), aktivnog i u projektima oOo i Crazed Farmers, u toku ove godine raspodelile su se na tri izdanja, koja poput Linčovih filmova osciliraju između čarobno-iluzorne opsene i mračno-resantimanskog košmara, ponekad i u okviru iste kompozicije. Na Noise SPA Music sve vrvi od polarnih opozita : new age sreće no(ise)wave, gospel sreće post-industrial. “Climbing towards yourself” kao da je izašla iz nekog delirijuma, pa se preko Jenkovih kriptičnih invokacija i vokalnih improvizacija prelivaju klavirske linije nalik zlokobnijoj verziji muzike Suzanne Ciani, dok “Overthinking” oscilira u prostoru između snolike, milozvučne procesije klavirskih tonova pod mrenom efekata i nanosa fantazmatskih sintetizatorskih melodija, sa rezultatom koji je više nego ekstatičan. “Noise SPA Music” odlazi korak dalje u drimpop psihodelizovanju eteričnih rezultata sa prethodne trake i dodaje neobičan ritam uz povratak mumlajućeg vokala i potonje distorziranje bučnijih motiva. “Heavy Thoughts” i “Memories Fading away” predstavljaju klaustrofobičnija poglavlja ove eruditivne zvučne sage – u prvom se austistično-proročki spoken word gospel preliva preko Xiu-Xiu-ovske zloupotrebe sintisajzera za alternativnu muziku za Twin Peaks, a u potonjem Jenko gradi evokativni zvučni lavirint nalik musique concrete soundtrackovima za mračnije filmove animatora Piotra Kamlera.
Marko Milićević