(Ponoćni) orijent ekspres je krenuo sa vama u 2017-u, osvrćući se na neke od najintrigantnijih traka sa arapskim i orijentalnim zvucima koji su ove godine bili nabujala inspiracija progresivnim house producentima širom planete.
Vidljivi u underground internet krugovima i u pojedinim klubovima i na događajima koji su popularizovali ovakve zvukove (Midnight Orient žurke u KC Gradu u nas), i sa porastom internet blogova koji se bave ovakvom tematikom (Outtalectuals), festivala i kvalitetnih lejblova (Akumandra, Underyourskin, i mnogih drugih), neki od ovih producenata su dospeli u ove vode tako što su pričali priče o lokalnom folkloru jezikom zapadnjačke elektronske muzike, dok su drugi potražili inspiraciju u svojim dnevničkim zapisima i na svojim mentalnim i fizičkim proputovanjima.
Duh komunikacije, prihvatanja, nesputane kreativnosti i solidarnosti krasili su ovu auralnu multikulturalnu priču bez granica, koja se odvijala u svetu internet i fizičkih nomada, zvučnih šamana i iscelitelja, neo-tribalista i autodidakta bez predrasuda , nudeći nam bogatstvo folklornih, spritualnih i ezoteričnih priča sa imaginativnom ekspertizom zvučnih etnologa i antropologa.
Nekad kao politički stejtment u godini sa novim talasom izbeglica i sa mnogo glasova koji su zaglušili etar sa njihovim nasilnim vizijama života i razjedinjenog sveta, a nekad kao kosmopolitska muzička poruka u boci, ponudili su nam svežu klupsku utopiju i osećaj nekog novog zajedništva.
10. Oceanvs Orientalis – Golas Empula Yulun (self released)
Kralj slow bpma, turski DJ i producent Safak Oz Kutle, ove godine nas je omađijao sa nekoliko prelepih downtempo produkcija u kojima se mešaju vokalno nasleđe turske muzike i opušteni minimalni gruv. Pseudonim producenta potiče iz starog naziva za Indijski okean i to donekle dočarava prirodu projekta koji zvuči ekspanzivno i okeanski, sa spokojnim i kolektivno euforičnim raspoloženjima. Golas Empula Yulun , sa vokalom pevačice Kardes Turkuler, poznatog turskog benda koji izvodi anatolske folk pesme i širi poruke mira i bratstvo-sestrinstva kroz muziku savršeno se stapa u produkciji Oz Kutla koji je na sličnoj misiji u klupskom okruženju.
9. Von Party feat. Naduve – Cobra Kush (Multi Culti)
Thomas Von Party je kanadski producent koji je već dugo godina u muzičkoj industriji a poznat je i kao rođeni brat Tige, sa kojim vodi kultni lejbl Turbo. U okviru svog Multi Culti labela istražuje ekscentričnije i egzotičnije teritorije klupske muzike sa organskijim senzibilitetom . Preko sjajnih Moon Faze kompilacija, i često u kombinaciji sa australijskim producentom slične orijentisanosti, Dreems, mogu se čuti njegovi psihotropni i psihodelični momenti vrsniog poznavaoca orijentalne i tropske muzike. Cobra Kush je traka na kojoj prvi put sarađuje sa izraelskim muzičarem Naduve-om, stvarajući onirični orijentalni gruv sa melodijom nalik onoj svirača pungija koji kroti zmije otrovnice, a za koju je urađen i imaginativan spot, koji se mogao nazvati Zabriskie Pointom orijentalističke simbolike.
8. Iorie – Harika Gece (Akumandra)
Iorie je pseudonim mladog producenta i DJ-a iz Hanovera, koji stvara muziku od svoje petnaeste godine. Njegove trake variraju od klasičnih deep house produkcija, izleta u vokalni house i uzbudljivih remiksa, a neretko sempluje i muzike na koje naleće u svojim mentalnim i fizičkim putovanjima. Izdata za vodeći net lejbl kada je u pitanju novi talas multikulturalne elektronske muzike, Akumandru, Harika Gece je uzbudljiva i slojevita downtempo house traka sa orijentalnim melosom koja meša organsku instrumentaciju i perkusije, vokalne semplove sa dubokim dilejem i digitalne perkusije na imaginativan način, što čini ovo izdanje jednim od vrhunaca ovogodišnje ponude Akumandre.
7. Bedouin with Lum – Dionysos (self released)
Jedan od najvećih ovogodišnjih hitova stiže iz kuhinje arapskih producenata i muzičkih nomada Bedouin, u sastavu Rami Abousabe i Tamer Malki, kojima se na ovoj traci pridružio i misteriozni meksički producent Lum. Nakon sjajnog tribalnog EP-a “Urpillay” snimaju “Dionysos”, koja je varijacija na kompoziciju britanske (multikulti) vokalistkinje i čelistkinje Jocelyn Pook, a koja se može čuti i u filmu “Bande Njujorka” Martina Skorsezea, što nije prvi put da je ova kompozitorka svojom muzikom pocrtala atmosferu nekog značajnog ostvarenja (soundtrack za “Eyes Wide Shut” Stenlija Kjubrika). Sintisajzerska orijentisanost originala koja se meša sa klasičnim i gudačkim ambijentima i orijentalnom inkantancijom zamenjena je sa downtempo house bitovima a traka je, u dionizijskom maniru, doživela premijeru na plažama Mikonosa.
6. Birds of Mind – Flying Through the Souls (Underyourskin)
Pariski duo Birds of Mind, koji čine Alex Heim i Adrian Carreno, ove godine su nam isporučili nekoliko ozbiljnih hitova, među kojima je i “Norma”, izdata za Akumandru, koja zvuči kao grozničavi san antropo klabera, sa hipnotičnim sintovima, južnoameričkom frulom i domorodački zvučećom vokalnom uspavankom. Na EP-u “Flying Through the Souls” izdatom za Underyourskin lejbl, izabrali smo istoimenu traku sa vrlo sofisticiranom produkcijom, na kojoj se mogu čuti jermenski spiritual aranžiran za minimalistički klupski trans, semplovi gudačke sekcije i nanosa pustinjskog vetra, dok je Palang Kuh orijentisana ka drevnim zvucima iz Irana. Jedno od otkrića godine.
5. Zone+ &Usif – Namruda (Underyourskin)
Iz Bahreina, male arapske države u Persijskom zalivu dolaze nam dva producenta sa nekoliko zvezdanih ovogodišnjih izdanja. Zeyada Mohsena i Yousifa Sanada prvo smo slušali smo kao Zone + &Usif i na Akumandri, na sjajnom orijentalnom deep house EP-u “Nomad”, a na drugom EPu “Balkan” nastavlja se romantično putovanje ovih klupskih nomada, te na traci Namruda imamo utisak da slušamo snove sufi mistika prevedene u balearske ambijente, a na istoimenoj numeri čuje se i više usemplovanih perkusija i punija elektroorganska produkcija.
4. Marcello Baptiste – Oschan (Akumandra)
Ezoterični ukusi lejbla Akumandra možda se i ponajviše osećaju na EP-u Chaben budimpeštanskog producenta Martona Kiralija, sa coverom na kojem se može spaziti moćan simbol sreće u arapskom svetu, amajlija hamsa (Fatimina ruka). Ukorenjen u jednu od najviše leftfield produkcija koje biste mogli čuti u hausu sa one strane panonskog mora, i najpoznatiji po potmulom, fankoidnim deep house hitu VIII, on ove godine nastavlja putešestvije sa najdelikatnijom produkcijom do sada. Dok su se na njegovim prethodnim izdanjima mogli čuti i pozajmljeni vokali turske kantautorke Selde Bagcan (predivna Eleti) na Oschanu se nastavlja nešto mračnije i enigmatičnije putovanje na Bliski Istok. Otvaranje misteriozne kutije, sedam minuta ekstremne omađijanosti i tribalnog ceremonijala.
3. Stanisha & Estray – Kamança ( self released)
Lista ne bi bila kompletna bez dvojice producenata sa domaćeg terena za koje je ova godina u orijentalnom melosu bila izuzetno plodna i kreativna i izrodila odličan LP “Samsara”, jedno od retkih dugometražnih izdanja u progresivnijim house produkcijama u ovim vodama. Vid Marjanović iza sebe ima gomilu izdanja i saradnji i već godinama unazad figurira kao slobodan duh i nomad koji istražuje i remiksuje etničke muzike koje otkriva na svojim putovanjima, a meša ih sa dubom, psybientom i downtempo dinamikom . Staniša Krstić je od ranih dvehiljaditih otkrivao različite forme duboke i progresivne muzike koje su ga u skorije vreme dovele i do orijentalnih područja i saradnji sa producentima sličnog senzibiliteta, libancima Wassimom Younes-om i Rabihom Rizkom. Na Samsari (reč koja se na sanskritu odnosi na cikličnost i besciljnost egzistencije, karmički ciklus i reinkarnaciju) ekspertski viviseciraju dobro ohlađenu psihodeliju i downtempo house sa bliskoistočnim melosom, posebno na singlu Kamança. Vrlo atmosferičan album čije se skrivene čari otkrivaju sa svakim narednim slušanjem.
2. Mose Robert – Alma (Akumandra)
Mose Robert Cagen je gvatemalski producent koji živi u Koloradu, a stvara muziku u kojoj se prepliće i briše granica između različitih kulturnih identiteta i muzika, pa se u njoj mogu čuti i južnoameričke fuzije i etiopski melos u nekom novom obličju. Na Popscotchovom sempleru vam ga predstavljamo sa jednom od najdužih i najvelelepnijih traka, briljantnom downtempo izdanju na kojem se mešaju zvuci akustične gitare i sviranog i usemplovanog duduka, i odvija klupska inkluzija melodija iz klasičnih jermenskih pesama. Alma je duš(evn)a i još jedno neverovatno izdanje na Akumandri.
1. Armando Letico – Jinn (self released)
Ponekad nije potrebno mnogo da bi se napravila klupska traka godina, ali budite sigurni da Jinn nije samo nekakva pokazna vežba u hipnotičnom house minimalizmu. Armando Letico je producent iz Kelna koji je ove godine izbacio još nekoliko odličnih traka (hipnotična kosmička misa Kali sa istoimenog EP-a za label Cosmic Awakenenings, i amazonski šamanizam El Abrazo de la Serpiente koja aludira na istoimeni film Ciro Guerre iz 2015-e) kao i remiks psihodelične folk dive Vashti Bunuyan, što ga svakako čini jednim od najdragocenijih autodidakta kada je u pitanju mešanje različitih folklora sa house i downtempo zvucima. Evokativna violina izraelskog multiinstrumentaliste Ido Segala, bivšeg studenta indijske muzike, koji svira i stvara na razmeđi nekoliko različitih tradicija , spaja se sa balearskom i nežnom energijom Letika i zajedno na magičnom ćilimu Djinna (duha iz Aladinove lampe, čiji je muzički dvojnik Segal) oni uplovljavaju u ovu melanholičnu utopiju iz manje ćudljivog oblaka koji se nadvio nad Bliskim istokom.